Theo báo cáo của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Thú y thế giới (WOAH), trong 2 tháng đầu năm 2024 đã có gần 1.300 ổ dịch cúm gia cầm xảy ra tại hơn 40 quốc gia, vùng lãnh thổ. Tại Việt Nam, qua số liệu báo cáo của Cục Thú y (Bộ NN&PTNT), từ đầu năm đến nay cả nước xảy ra 7 ổ dịch cúm A (H5N1) trên gia cầm tại 7 tỉnh gồm: Bắc Ninh, Ninh Bình, Khánh Hòa, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Tiền Giang và Vĩnh Long, với tổng số 11.569 con gia cầm mắc bệnh; tổng số gia cầm chết và buộc tiêu hủy 12.424 con gia cầm (tăng khoảng 25% so với cùng kỳ năm 2023).
Tại Phú Yên, tình hình dịch bệnh trên đàn vật nuôi đang được kiểm soát, chưa xảy ra các dịch bệnh nguy hiểm, bao gồm cả dịch cúm gia cầm. Tổng đàn gia cầm của tỉnh hiện có khoảng 4,5 triệu con; trong đó có 32 trại nuôi gà, 27 trại vịt, ngan, ngỗng, chim cút và hàng trăm hộ nuôi nhỏ lẻ xen kẽ trong các khu dân cư. Trong thời gian tới, nguy cơ dịch cúm gia cầm lây nhiễm và xảy ra trên đàn gia cầm của địa phương là rất cao. Thời tiết nắng nóng làm giảm sức đề kháng của vật nuôi do đó vật nuôi dễ mắc bệnh, tình hình chăn nuôi gia cầm theo quy mô nông hộ, nhỏ lẻ xen kẽ trong các khu dân cư còn phổ biến. Tình trạng giết mổ gia cầm tại các chợ mua bán gia cầm sống hay người dân tự giết mổ tại nhà vẫn còn nhiều. Ngoài ra, hiện vụ lúa đông xuân trên địa bàn tỉnh cũng đã đến kỳ thu hoạch, khi đó các đàn vịt sẽ vào mùa chạy đồng càng làm cho dịch cúm gia cầm có cơ hội xâm nhập và lây lan hơn nữa.
UBND tỉnh rất quan tâm và đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm và triển khai Tháng tổng vệ sinh, khử trùng, tiêu độc môi trường đợt I/2024. Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã tiêm được 97.700 liều vắc xin cúm gia cầm; trong đó hai địa phương là thị xã Đông Hòa và huyện Phú Hòa thuộc vùng nguy cơ cao đối với bệnh cúm gia cầm nên được Nhà nước hỗ trợ miễn phí vắc xin cúm gia cầm, tiêm được 70.500 liều và các địa phương khác vận động người chăn nuôi tự mua tiêm được 27.200 liều.
Bên cạnh đó, Chi cục cũng thực hiện chủ động giám sát lưu hành bệnh cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh, đặc biệt trong năm 2023 đã lấy 840 mẫu tại các chợ đầu mối và 180 mẫu tại các hộ chăn nuôi trên địa bàn tỉnh để phát hiện chủng vi rút cúm gia cầm lưu hành tại tỉnh, kết quả không ghi nhận các chủng vi rút cúm gia cầm tại tỉnh. Dự kiến trong năm 2024 Chi cục tiến hành chủ động lấy 180 mẫu tiếp tục giám sát lưu hành vi rút cúm gia cầm. Ngoài ra, Chi cục cũng đã chỉ đạo Trạm Kiểm dịch động vật Hảo Sơn (thị xã Đông Hòa) tăng cường công tác kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật vận chuyển ra vào tỉnh 24/24 giờ hàng ngày, đảm bảo không để gia cầm, sản phẩm từ gia cầm nhiễm bệnh hoặc có dấu hiệu nhiễm bệnh, không đủ giấy tờ quy định… nhập tỉnh;
Mặc dù hiện nay đàn gia cầm của tỉnh đang phát triển ổn định, chưa xảy ra dịch cúm gia cầm, tuy nhiên nguy cơ lây nhiễm và bùng phát dịch bệnh này trong thời gian tới là rất cao, vì vậy đề nghị người chăn nuôi không được chủ quan lơ là với dịch cúm gia cầm. Bà con cần tiêm phòng vắc xin cúm gia cầm cho toàn bộ đàn, bổ sung thêm các loại vitamin, khoáng chất để nâng cao sức đề kháng, thực hiện vệ sinh khu vực chăn nuôi hàng ngày, phun tiêu độc định kỳ 2 lần/tuần để tiêu diệt bớt mầm bệnh trong không khí. Trong thời điểm dịch cúm gia cầm đang diễn ra khá phức tạp ở một số tỉnh, thành bà con cần thận trọng xem xét khi tăng đàn gia cầm. Trong trường hợp gia cầm có các biểu hiện nhiễm bệnh bà con phải nhanh chóng cách ly, báo ngay cho cơ quan thú y hoặc chính quyền địa phương nơi gần nhất để được kiểm tra, hướng dẫn xử lý kịp thời, tuyệt đối không nên giấu bệnh, bán chạy gia cầm bệnh hoặc vứt xác gia cầm chết ra môi trường. Người chăn nuôi, buôn bán, vận chuyển và giết mổ gia cầm tuyệt đối tuân thủ các biện pháp dự phòng dịch bệnh thường quy.
Tác giả: Chi cục Chăn nuôi và Thú y